Ik mag graag een mooi boek lezen in de schaduw van mijn palm. Als weer en werk het maar even toelaten kun je me daar vinden. Glaasje rosé erbij, sigaartje: het ideale scenario voor een mooie voorjaarsmiddag in Zuid-Frankrijk, het goede leven zoals het bedoeld was. Ik koester palmen, ik ben nooit echt op m´n gemak in een omgeving zonder; daar is het mij te koud en het bestaan te hard. Palmen horen bij mij en bij het zuiden. Daarom maak ik me grote zorgen.
Want de ene na de andere prachtige palm aan de Côte ´d´Azur valt ten prooi aan een klein rotkevertje dat ‘m van binnenuit opvreet, waardoor ie het loodje legt. Eén klein rotkevertje? Nee, een onstuitbaar legioen. De snuitkever -charançon rouge- is een gewelddadige parasiet die het voortbestaan van de onmisbare palmenpracht tussen Nice en Marseille ernstig bedreigt. De laffe palmenkillers, oorspronkelijk afkomstig uit Indonesië, hebben in Libanon en op Sicilië al vreselijk huisgehouden voor ze vier jaar geleden voor het eerst in Cap d´Antibes opdoken.
“De situatie is explosief”, vertelt Jean-Luc Belliard van de Chambre d´Agriculture in de Alpes-Maritimes in Nice-Matin. Hij vrees dat 30 procent van de palmen in zijn departement verloren gaat, aangenomen dat er nu heel snel wordt ingegrepen. Zo niet, dan blijven er alleen op de Promenade des Anglais in Nice en de Croisette in Cannes een paar toeristisch bedoelde sierpalmen over waarvan het onderhoud een godsvermogen vergt. Zo erg is het dus en in de Var is de situatie niet veel beter.
Valt er überhaupt wat te doen tegen die verwoestende snuitkever? Jawel, maar dat kost een paar centen. Afhankelijk van de gekozen bestrijdingstechniek (chemisch of biologisch) en de omvang van boom moet je gemiddeld rekening houden met € 1.000 per palm en dat dan per jaar! Alleen al in de Alpes-Maritimes staan er naar schatting 100.000 palmen. Dus reken maar uit.
Er is groot alarm geslagen. Op dit moment worden de al aangetaste palmen in kaart gebracht en als er een zieke palm in je tuin staat, ben je verplicht die te laten behandelen. Doe je dat niet, dan hangt je een boete van maximaal € 30.000 en zes maanden voorwaardelijke gevangenisstraf boven het hoofd. Intussen ben ik dooddankbaar dat mijn palm er nog puik bijstaat, ik woon gelukkig een heel eind het binnenland in. Maar ik let scherp op.
En er is inmiddels Europees subsidiegeld vrijgemaakt voor de tegenaanval op de parasiet. In Parijs staat premier Fillon onder druk om toestemming te geven voor een andere bestrijdingstechniek, endotherapie, waarbij de stam van de palmen geïnjecteerd wordt meteen bepaald soort ´phytosanitair´ spul. Maar volgens Franse wetenschappers werkt dat niet en is het bovendien gevaarlijk voor het ecosysteem. Voorlopig mag er alleen op beperkte schaal met die endotherapie geëxperimenteerd worden. Maar er is haast bij, de kaalslag woekert voort. En een Côte d´Azur zonder palmen is toch onvoorstelbaar?
Misschien zou iemand eens moeten uitrekenen hoeveel geld de toeristenindustrie misloopt als er hier geen palmen meer staan. Dat gaat vast om een astronomisch bedrag. Maar of het genoeg is om de autoriteiten de knip te laten strekken voor het behoud van het karakteristieke palmenbestand…